‘Op geneesmiddelen zouden nooit invoerrechten mogen worden geheven,’ zegt Carla Vos, algemeen directeur van de VIG. ‘Dat gaat immers uiteindelijk ten koste van patiënten en zadelt de gezondheidszorg op met onnodige extra kosten. In een tijd van toenemende druk op zorgstelsels is dat onverantwoord.’
De onzekerheid wordt verder versterkt door het nog lopende Section 232-onderzoek van de Amerikaanse overheid, dat onder meer kijkt naar de nationale veiligheid en strategische waarde van farmaceutische producten. Dit onderzoek kan leiden tot aanvullende maatregelen, los van het EU-VS-akkoord, met opnieuw mogelijk ingrijpende gevolgen voor de Europese sector.
Daarbij speelt ook het presidentieel decreet van april een rol, waarin president Trump stelde dat Europa te weinig betaalt voor innovatieve geneesmiddelen en ‘freeloader-gedrag’ aan de kaak stelde. ‘Trump heeft expliciet gezegd dat hij Europa onder druk wil zetten om meer bij te dragen aan de financiering van onderzoek en ontwikkeling,’ aldus Vos. ‘Dit illustreert de toenemende geopolitieke druk op een sector die juist vraagt om stabiliteit en langetermijnbeleid.’
De geneesmiddelensector is nu en in de toekomst van strategisch belang voor Nederland. In de eerste plaats omwille van de enorme toegevoegde waarde die het met zich meebrengt voor de volksgezondheid. Maar ook vanwege haar innovatiekracht, een belangrijke economische footprint en de positieve bijdrage aan de productiviteit door werkgelegenheid en investeringen.
‘Nederlandse geneesmiddelenproducenten leveren hoogwaardige producten die wereldwijd worden ingezet voor de behandeling van ernstige ziekten,’ zegt Vos. ‘Als deze bedrijven geconfronteerd worden met plotselinge kostenverhogingen en onduidelijke handelsvoorwaarden, kan dat grote gevolgen hebben voor productiviteit, investeringsbeslissingen en werkgelegenheid.’
Volgens de VIG onderstrepen deze ontwikkelingen duidelijk hoe belangrijk het is dat Europa – en zeker ook Nederland – de geneesmiddelensector erkent als strategisch essentieel. Vos: ‘Om te voorkomen dat investeringen, productie en innovatie zich verplaatsen naar andere werelddelen, moet Europa de weerbaarheid van deze sector actief versterken. In het nationale debat over wat we maatschappelijk aanvaardbare uitgaven voor geneesmiddelen vinden, moeten we niet de ogen sluiten voor dit soort internationale risico’s en kwetsbaarheden. Als we willen dat patiënten hier toegang houden tot innovatieve geneesmiddelen, moeten we nu investeren in een voorspelbaar, concurrerend en veerkrachtig ecosysteem.’
Wij volgen de ontwikkelingen op de voet.