Sinds eind 2021 is hij Speciaal Gezant Passende zorg voor het Zorginstituut. In deze rol geeft hij de beweging naar Passende zorg vorm. Zijn Kader passende zorg ligt er inmiddels en vormde de basis voor het Integraal Zorgakkoord (IZA). Het beschrijft de gezamenlijke beweging van passende zorg en wat de overheid daarbij van iedereen verwacht. Jan Kremer beschrijft het kader als ‘een kompas dat richting geeft op basis van een gedeeld beeld van de zorg’. ‘Alleen door op de transformatie naar passende zorg in te zetten kunnen we de grote uitdagingen in de zorg het hoofd bieden’, aldus Kremer. Passende zorg is een aanpak die ervoor moet zorgen dat iedereen ook om de toekomst goede zorg kan krijgen. De kwaliteit van leven en het functioneren van mensen staat daarbij voorop. Dat betekent dat niet alleen naar het behandelen van de zorgvraag wordt gekeken. Bij passende zorg gaat het volgens Kremer naast professionele en persoonlijke waarden, ook om maatschappelijke waarden. ‘Vroeger speelde zorg zich vooral af tussen zorgverlener en patiënt, nu is het vaak ook een maatschappelijk issue.’
Anders samenleven
‘We gaan een nieuw decennium in waarin de toegang tot zorg onder druk staat. Als je bedenkt dat we in 2030 al 1,5 keer meer diagnoses van kanker verwachten, maar niet meer handen aan het bed hebben, dan is het helder dat we aanlopen tegen de grenzen van wat we aan zorg kunnen bieden. Dat vraagt om een andere kijk op zorg, waarin we accepteren dat we niet alles kunnen genezen of voorkomen. We maken allemaal dingen mee in ons leven en onze gezondheid, maar moeten dat niet allemaal medicaliseren. Je kunt ook vanuit de samenleving vragen beantwoorden. Misschien moeten we anders omgaan met de tragiek van het leven en anders gaan samenleven. We worden allemaal oud, takelen af en gaan dood.‘
Geen verdrietig verhaal
‘Ik wil hier absoluut geen verdrietig verhaal vertellen, maar juist een optimistisch verhaal. We staan voor een uitdaging. Hoe kunnen we zorg blijven leveren die waarde toevoegt aan het leven van mensen? Met de wetenschap dat we kampen met serieuze problemen. Voorop staat het personeelstekort, maar vergeet niet de impact van zorg op het milieu en onze omgeving. 90% van onze gezondheid wordt bepaald door onze omgeving, zowel fysiek als sociaal. Dat zien we ook terug in de groeiende ongelijkheid tussen mensen, waardoor kwetsbare mensen buiten de boot vallen en korter leven.’
Jonge mensen
De missie is ambitieus. In 2040 draagt onze zorg bij aan de gezondheid en kwaliteit van het (samen) leven van alle Nederlanders, met dezelfde middelen die we nu hebben, en de minste impact op het milieu. Duurzame zorg dus. Geen makkelijke opgave, maar wel mogelijk, aldus Kremer. ‘Passende zorg is een concept, een domein overstijgende beweging en daarmee niet te vangen in wet- en regelgeving. Het vraagt om politieke keuzes, met een regierol en duidelijke doelen vanuit de overheid, maar ook om alle neuzen in dezelfde richting; van elkaar leren en reflecteren. Met voldoende ruimte voor de oplossingen van zorgprofessionals. Om deze transitie vorm te geven hebben we positieve energie nodig om op een andere manier met zorg om te gaan. Ik denk dat vooral jonge mensen daar een belangrijke rol in kunnen spelen. ‘
Rol geneesmiddelensector
Ook geneesmiddelenbedrijven spelen een rol in de transitie naar passende zorg. Bijvoorbeeld door maatschappelijke verantwoordelijkheid te integreren in hun beleid, en gezondheidswinst voorop te stellen. De maatschappelijke Code die de leden van de Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen (VIG) hebben ondertekend is hier een goed voorbeeld van. Ook de manier waarop de sector inzet op duurzaamheid draagt bij. ‘Laat vooral zien dat je deze beweging steunt en bijdraagt aan deze transitie’, aldus de oproep van Kremer. Als mooie illustratie noemt hij het rapport ‘Verlaging van het personeelstekort in de Zorg’, dat de VIG heeft uitgevoerd met PwC Strategy&, met betrokkenheid van voormalig zorgminister Ab Klink. Het onderzoek toont aan dat we grote zorgverbeteringen kunnen doorvoeren door het passend en tijdig inzetten van geneesmiddelen.
