07-11-2023

Samenwerken om watervervuiling aan te pakken

Verkiezingsdebat Water
Verkiezingsdebat water 1
Nog steeds komen er veel te veel schadelijke stoffen in het Nederlandse oppervlaktewater terecht. Over het verbeteren van de Nederlandse waterkwaliteit gingen (kandidaat-)Kamerleden met elkaar in gesprek tijdens het Verkiezingsdebat Water, op 6 november. Annelies de Lange, programmamanager Duurzaamheid, juicht de aandacht voor watervervuiling toe. 'Dat schoon oppervlaktewater belangrijker is dan ooit, leeft ook bij onze leden.'

Tijdens het debat, georganiseerd door de Vewin en de Unie van Waterschappen, kwamen onder meer industriële lozingen, de doelen van de Kaderrichtlijn Water en het aanpakken van medicijnresten in water aan bod. Van die laatste categorie bereikt jaarlijks ongeveer 190 ton het oppervlaktewater.

Medicijnfilter

‘De aanpak van dit complexe probleem vraagt een inzet vanaf de bron tot de lozing aan het eind van de keten’, aldus minister Harbers in zijn brief aan de Kamer van 8 mei. De tweede stelling van de avond ging hier nader op in: ‘Zonder een forse rijksbijdrage gaat het niet lukken om voor 2040 alle rioolwaterzuiveringen die belangrijk zijn voor innamepunten van drinkwater te voorzien van een medicijnfilter.’

Vervuiler of gebruiker

De PvdD opende de discussie met het benadrukken van preventie. ‘Als samenleving moeten we gezonder worden. Gezonde mensen gebruiken immers minder geneesmiddelen. En minder geneesmiddelengebruik leidt tot minder vervuiling.’ De ChristenUnie haakte op het gebruiken van geneesmiddelen in. ‘Veel mensen hebben op reguliere basis geneesmiddelen nodig. Dat kun je de producenten moeilijk verwijten. De vraag is dan ook wie de werkelijke vervuiler is.’ GroenLinks / PvdA ziet ook een rol voor de samenleving: ‘Mensen die méér drinkwater gebruiken, moeten verhoudingsgewijs ook méér bijdragen aan het schoonmaken ervan.’

Toename tekorten voorkomen

De BBB haalde aan dat er momenteel veel geneesmiddelentekorten zijn. ‘Door de kosten voor de zuivering van het water volledig bij de producenten neer te leggen, ontstaat mogelijk het risico dat de tekorten verder toenemen.’ De BBB wil daarom steviger inzetten op aanpak bij de bron: voorkomen dat medicijnresten in het water komen. ‘Wat er niet in komt, hoeft er ook niet uit.’ Daarnaast ziet de VVD als risico dat geneesmiddelen duurder worden, als alleen fabrikanten voor de zuivering moeten betalen. ‘Dat moeten we voorkomen.’ De partij gaf aan dat zij graag samen met de geneesmiddelenindustrie samenwerkt om te onderzoeken hoe de watervervuiling het best aangepakt kan worden.

Bijdrage sector

De Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen is blij met de eensgezindheid onder de sprekers. ‘Daarmee wordt het mogelijk écht stappen in de goede richting te zetten. Dat schoon oppervlaktewater meer dan ooit belangrijk is, leeft ook bij onze leden’, aldus Annelies de Lange. ‘Geneesmiddelenfabrikanten zetten zich al lange tijd actief in om de milieu-impact van geneesmiddelen en de ontwikkeling ervan tot een minimum te beperken.’ Zo worden op nieuwe geneesmiddelen milieu-impactbeoordelingen uitgevoerd en zijn fabrikanten betrokken bij de PREMIER-studie om de impact op het milieu van oudere geneesmiddelen te bepalen.

Samenwerken in de Ketenaanpak

Daarnaast is de VIG deelnemer van het succesvolle samenwerkingsverband Medicijnresten uit Water. In deze aanpak werkt de VIG sinds 2019 samen met Rijksoverheid, gemeenten, waterschappen en andere relevante partijen om medicijnresten uit het water te verwijderen. De activiteiten variëren van het tegengaan van geneesmiddelenverspilling, het stimuleren van goed gebruik door patiënten tot aan zuivering aan de bron, bijvoorbeeld door gebruik van plaszakken.

Verder heeft de VIG de Green Deal Duurzame Zorg 3.0 ondertekend. Met de Green Deal werken alle sectoren in de zorg samen naar meer bewustwording van de impact op het milieu en minder vervuiling door de zorg, door zich te committeren aan doelen, afspraken en acties die lopen van 2023 tot en met 2026. Deze doelen, afspraken en acties zijn gericht op het verminderen van de CO2-uitstoot, het verminderen van de impact op de leefomgeving en het bevorderen van de circulariteit en het hergebruik van materialen.

Oproep kabinet

De VIG pleit voor uitvoerbare en werkzame regelgeving om de vervuiling van het oppervlaktewater terug te dringen. De Lange: ‘Help bedrijven die geneesmiddelen schoner willen maken door deze procedure te versnellen. Daar hebben alle partijen baat bij, in de eerste plaats het milieu.’