De ‘sluis’ is een Nederlands beleidsinstrument waarmee nieuwe kostbare, intramurale medicijnen tijdelijk buiten het verzekerde basispakket worden geplaatst totdat er voldoende duidelijkheid is over hun effectiviteit, kosteneffectiviteit en prijsafspraken.
Wat is de sluis en hoe werkt het?
- Wanneer een nieuw geneesmiddel voor het ziekenhuis (intramuraal) op de markt komt en de verwachte uitgaven het vooraf gestelde drempelbedrag (meestal €40 miljoen per jaar) overschrijden, wordt het middel in de ‘sluis’ geplaatst.
- In de sluisperiode is het middel (nog) niet te declareren bij de zorgverzekeraar, maar alleen te verkrijgen via uitzonderingsprocedures, onderzoek of tijdelijke afspraken tussen fabrikant en ziekenhuizen.
- Het Zorginstituut Nederland analyseert in de sluis de therapeutische meerwaarde, kosteneffectiviteit en het maatschappelijk belang van het nieuwe middel.
- Pas na prijsonderhandelingen tussen ministerie en fabrikant, en soms een extra beoordeling door het Zorginstituut, kan het middel eventueel toegelaten worden tot het basispakket.
Praktische impact
- Sinds invoering is de sluis toegepast op tientallen innovatieve geneesmiddelen, waaronder oncologische middelen, weesgeneesmiddelen en nieuwe biologicals.
- In de praktijk leidt de sluis tot vertraging in brede beschikbaarheid van geneesmiddelen voor patiënten. De onderhandelingen leiden vaak tot kortingen op de lijstprijs.