09-12-2025

Hoe versterken we de plasmageneesmiddelenketen? Beleidsadvies van experts

Scroll om meer te ontdekken
Plasmageneesmiddelen zijn levensreddend voor mensen met ernstige aandoeningen, zoals immuunstoornissen. Maar de keten – van plasma-inzameling tot levering aan patiënten – is kwetsbaar. Hoe zorgen we voor meer zekerheid?

 

In november 2025 organiseerde Takeda Nederland een rondetafelgesprek in Den Haag met experts van Sanquin, Stichting Afweerstoornissen, UMC Utrecht, Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen (VIG) en Takeda. Er is gesproken over de kwetsbare keten van plasma(geneesmiddelen), van plasma inzameling tot de weg naar de patiënt, afhankelijkheden van import en vooral een weg voorwaarts.

Uit het gesprek kwamen vijf concrete beleidsaanbevelingen voor het volgende kabinet en beleidsmakers van VWS en de Kamercommissie VWS:

  • Maak van Europese en nationale zelfvoorziening een expliciet strategisch doel.
  • Vergroot de inzameling en verklein afhankelijkheden in de keten.
  • Veranker leveringszekerheid in inkoop- en vergoedingskaders.
  • Schaal publiek-private samenwerking en datadeling op naar een ketenstandaard.
  • Vergroot bewustwording en voer periodieke stresstesten uit om afhankelijkheden zichtbaar te maken.

Met een nieuw kabinet in het vooruitzicht, biedt dit rapport mogelijkheden om de keten van plasmageneesmiddelen te versterken, van schaarste naar meer zekerheid. De oproep aan beleidsmakers VWS en de Kamercommissie VWS is om dit rapport mee te nemen in de plannen voor de volgende termijn.

Lees het volledige rapport met alle aanbevelingen hier.

Plasmageneesmiddelen zijn voor een kwetsbare groep patiënten van levensbelang. Zonder deze behandelingen lopen mensen met ernstige primaire afweerstoornissen, neurologische of andere (zeldzame) aandoeningen grote gezondheidsrisico’s. Voor hen betekenen plasmageneesmiddelen het verschil tussen meedoen in de samenleving of volledig uitvallen.

De beschikbaarheid van deze middelen staat wereldwijd onder druk. De keten voor bloedplasma en plasmageneesmiddelen is gevoelig voor schokken: als donaties teruglopen bijvoorbeeld door een pandemie, oorlog of zware internationale handelsbeperkingen optreden, komen behandelingen direct in het gedrang. Dit heeft vaak te maken met onder andere de afhankelijkheid van import van plasma(geneesmiddelen) uit de Verenigde Staten.

Tegen deze achtergrond organiseerde Takeda Nederland in november 2025 een rondetafelgesprek met vertegenwoordigers uit het veld, experts en een vertegenwoordiger van patiënten met een primaire afweerstoornis. Op basis van het rondetafelgesprek worden vijf concrete aanbevelingen gedaan om de leveringszekerheid van plasmageneesmiddelen in Nederland en de EU de komende jaren te vergroten.

Meer weten?