Annelies de Lange, senior adviseur duurzaamheid bij de VIG en coördinator van de rapportages: ‘In beide rapportages is duidelijk te lezen hoe we zijn gegroeid. En dat wordt gewaardeerd in de scores: beide rapporten hebben een ster erbij gekregen!’ De Lange vertelt waarom deze rapporten belangrijk zijn en wat we ervan kunnen leren.
Kleine stappen, grote betekenis
“Wat ik mooi vind, is dat we dit jaar veel meer verhaallijnen hebben toegevoegd. Het gaat niet alleen meer over milieu, maar ook over sociale thema’s, zoals inclusie, betaalbaarheid en de rol van patiëntenorganisaties. Dat maakt de rapporten volwassener”, legt De Lange uit. “Ook nemen steeds meer leden de tijd om stil te staan bij duurzaamheid en hun rol in de samenleving. Ze delen ervaringen, stellen vragen en leren van elkaar. Dat is waardevol. Alleen samen kunnen we het verschil maken.”
“Ik vind het stoer dat zoveel bedrijven hebben deelgenomen, ondanks de geopolitieke druk en dat de Europese CSRD-verplichtingen nog niet volledig zijn ingevoerd.” Het laat volgens De Lange zien dat maatschappelijk verantwoord ondernemen steeds meer als vanzelfsprekend wordt gezien. “Het gaat misschien niet zo snel als we allemaal zouden willen, maar we zijn nu echt in een fase van oogsten aangekomen. De basis is gelegd, en stap voor stap worden resultaten zichtbaar.”
Verantwoordelijkheid nemen
Voor De Lange is MVO vooral een kwestie van verantwoordelijkheid nemen. “We weten dat de zorgsector zelf ook milieuschade veroorzaakt. Dat mag nooit leiden tot nieuwe gezondheidsproblemen. We hebben met elkaar de opdracht om die schade zoveel mogelijk te beperken. Dat vraagt om samenwerking in de hele keten, van producent tot patiënt.”
Met de rapportages hoopt De Lange het gesprek over MVO verder op gang te brengen. “Stakeholders vragen steeds vaker om transparantie. Artsen willen weten wat de milieu-impact van geneesmiddelen is, patiëntenfederaties willen meebeslissen over zorgpaden. Door daarover te rapporteren, maken we zichtbaar dat we bereid zijn om te leren en verantwoordelijkheid te nemen.”
Van grondstof tot patiënt
“Een belangrijk MVO-thema voor onze sector is de levenscyclusanalyse van geneesmiddelen. Daarbij wordt gekeken naar de impact op mens en milieu, van de winning van grondstoffen tot het gebruik door patiënten. Dat is een complex proces”, legt De Lange uit. “Een geneesmiddel legt een wereldwijde reis af, met productie, transport en gebruik. We willen steeds beter begrijpen wat de ecologische voetafdruk daarvan is. Pas dan kun je écht duurzame keuzes maken, bijvoorbeeld in de keuze voor oplosmiddelen of verpakkingen.”
Dat dit niet eenvoudig is, weet zij als geen ander. “Onze medicijnen hebben vaak een ingrijpend effect: ze maken iemand beter of houden een ziekte onder controle. Daar heb je krachtige middelen voor nodig. De keerzijde daarvan is, dat die werkzame stoffen ook via het riool of afval in het milieu terechtkomen. Maar je kunt dus niet zomaar zeggen: maak het middel groener. Soms zijn alternatieven niet effectief of stabiel genoeg voor de mensen die ze gebruiken. Dan is het een kwestie van zoeken naar de minst belastende oplossing.”
Toekomst en ambitie
Verdere stappen zetten in onze MVO-rapportages ligt vooral in het concreter maken van doelen, denkt De Lange. “We moeten scherper aangeven waar we nu staan en waar we naartoe willen. Dat geldt voor de korte termijn, maar ook voor de lange termijn. Soms zijn onze doelen nog te vaag of afhankelijk van politieke veranderingen. Daar kunnen we in groeien.”
Dat vraagt ook om veerkracht. “De zorg verandert voortdurend, denk aan vergrijzing, toenemende ziektelast en personeelstekorten. Tegelijkertijd willen we dat iedereen toegang houdt tot betaalbare geneesmiddelen. Dat vraagt om een toekomstbestendig systeem. MVO is daarin geen eindpunt, maar een doorlopend proces. Een proces van samenwerken, reflecteren en verbeteren.”
Een inspirerende beweging
Met de nieuwe rapportages wil de VIG laten zien dat de sector stappen zet, maar ook dat er nog werk te doen is. “Een ster erbij in de MVO-score is geen doel op zich”, besluit De Lange. “Het gaat erom dat we verantwoordelijkheid nemen en blijven zoeken naar manieren om beter te worden. Als dat lukt, kunnen we samen bouwen aan een sector die niet alleen innoveert, maar ook inspireert.”
Ze benadrukt dat de VIG hierin een verbindende rol speelt. “We zijn bruggenbouwers. We hebben zelf geen productielijnen, maar we kunnen MVO-leiderschap tonen door onze leden te stimuleren en te inspireren. Door goede voorbeelden te delen en door het gesprek te voeren met overheid, zorgverzekeraars en patiëntenorganisaties, helpen we de sector vooruit.”