Op 29 oktober gaat Nederland weer naar de stembus. In aanloop naar de verkiezingen roept de Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen op om te investeren in de innovaties van de toekomst: voor patiënt, zorg en maatschappij. Geneesmiddelen en vaccins kunnen ziektes voorkomen, kwaliteit van leven verbeteren, de zorg ontlasten en de arbeidsproductiviteit verhogen. Daarmee spelen ze een cruciale in het toekomstbestendig maken van ons zorgsysteem.
– Breng innovaties simpel, snel en samen bij patiënten en artsen
– Versterk het innovatie- en investeringsklimaat voor de geneesmiddelensector
– Reserveer structureel budget voor vaccins en geef medische preventie een grotere rol
Nederlandse patiënten wachten gemiddeld 459 dagen na EMA-goedkeuring op toegang tot nieuwe geneesmiddelen. Dat betekent gemiste kansen voor preventie, betere uitkomsten en besparingen op de lange termijn. Neem de oncologie. Daar leidt vroege toegang tot innovatieve behandelingen tot minder ziekenhuisopnames, hogere overlevingskansen en snellere terugkeer naar werk. Volgens een recent EFPIA-rapport vertegenwoordigt de gezondheidswinst van kankerinnovaties een waarde van 29,2 miljard euro.
De statistiekscheidsrechters van het CBS concludeerden vorige week dat de uitgavengroei aan genees- en hulpmiddelen één van de laagste van alle zorgsectoren is. Gecorrigeerd voor inflatie zijn de medicijnkosten per inwoner sinds 2006 ongeveer gelijk gebleven. Terwijl het aantal patiënten fors toenam, bleven de kosten per patiënt stabiel of daalden zelfs. Ook in de ziekenhuizen is de trend stabiel.
Ik zeg het waar en wanneer ik kan: een systeem dat scherp kijkt naar kosten en toegevoegde waarde is belangrijk. Maar wat heb je aan een positieve beoordeling als het medicijn alsnog achter slot en grendel blijft? Nederlandse patiënten wachten inmiddels gemiddeld 22 maanden op toegang tot bewezen effectieve en veilige innovaties; àls die innovaties al beschikbaar komen.
De Life Sciences & Health-sector is essentieel voor toekomstige welvaart. Biofarmaceutische bedrijven financieren bijna tweederde van de ontwikkeling van geneesmiddelen. De rest komt van overheden, non-profits en durfkapitaal. Investeren in geneesmiddelenonderzoek versnelt de komst van nieuwe behandelopties. Maar als middelen vervolgens niet in Nederland beschikbaar komen, wordt toekomstig klinisch onderzoek hier lastiger.
Investeer nu structureel in bescherming tegen infectieziekten, want dit is een investering die zichzelf tot 19x terugverdient. Uit een rapport uit 2024 van het OHE blijkt dat voor elke euro die wordt geïnvesteerd in immunisatie van volwassenen, de samenleving tot €19 kan terugverdienen. Dit komt overeen met meer dan €4600 aan netto economische voordelen per individu.
Voor 5 specifieke indicaties van geneesmiddelen is de sluis in 2024 opgeheven. Kortom: die zaten dus onterecht in de sluis en hebben patiënten onnodig moeten wachten met alle gevolgen van dien. Door al beschikbare data beter te gebruiken, hadden we eerder kunnen inschatten voor welke doelgroepen een vereenvoudigde, snellere toelatingsroute had volstaan.
Als innovatieve geneesmiddelensector dragen we bij aan gezondheid en aan brede maatschappelijke welvaart. Onze innovaties verbeteren de kwaliteit van leven, verkorten behandeltrajecten, verminderen verzuim en verhogen de productiviteit. Daarbovenop dragen we direct bij aan onze economische groei, waaronder 900 miljoen aan R&D investeringen.
Nog twee maanden en dan gaat Nederland weer naar de stembus. Het merendeel van de partijen heeft inmiddels een conceptverkiezingsprogramma gepresenteerd. Als algemeen directeur van een branchevereniging voor innovatieve geneesmiddelenbedrijven heb ik deze programma’s met veel interesse gelezen, vooral de paragrafen over gezondheidszorg en innovatie. Tijd om de balans op te maken.
Inbreng van de Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen voor de Tweede Kamerverkiezing op 29 oktober 2025