Vorige week nam ik afscheid als voorzitter van de VIG. Daarmee komt een einde aan zeven jaar bestuur. Een mooie mijlpaal, realiseerde ik me, toen ik het erelidmaatschap in ontvangst nam uit handen van mijn opvolger Marco Frenken. En tegelijk een bijzondere timing want de sector staat volop in de schijnwerpers.
Ter gelegenheid van mijn vertrek heeft de VIG het boek ‘Medicijnsector in transitie’ uitgebracht waarin we samen met acht experts en beeldbepalers uit de zorg terugkijken op de afgelopen zeven jaar, maar vooral vooruitblikken naar de uitdagingen nu en de toekomst. Ik maak graag met u de balans op met drie bevindingen.
Want als ik één belangrijke les heb geleerd het afgelopen jaar, is dat we niet meer terug kunnen naar ‘het oude normaal’. De toekomst vraagt om meer en andere samenwerking in de zorg. Ik noem het ook wel een huwelijk van publiek-privaat vertrouwen. Door de pandemie is meer dan ooit duidelijk geworden hoe belangrijk geneesmiddelen zijn voor de samenleving.
Er heeft duidelijk een kentering plaatsgevonden in de manier waarop er tegen geneesmiddelenmakers wordt aangekeken. Zonder de inbreng van onze sector was er niet zo snel een vaccin geweest. En daar gaan we mee door, niet alleen met de ontwikkeling van nieuwe geneesmiddelen en vaccins voor COVID-19, maar ook voor ziekten waar we de wedstijd nu nog van verliezen.
Daarnaast voelen en nemen wij onze maatschappelijke verantwoordelijkheid. De introductie van de maatschappelijke Code een jaar geleden is daar een duidelijk voorbeeld van. En recentelijk scherpten de leden de Code nog verder aan. Want we willen meer zijn dan alleen de pillenkast van Nederland. Meer openheid en dialoog is de weg voorwaarts voor de sector. En daar hebben we grote stappen in gemaakt; kijk maar naar recente mediaoptredens, daar ziet u een andere sector aan tafel.
Ten slotte hoop ik dat het nieuwe kabinet snel met een brede toekomstvisie op de zorg komt waar geneesmiddelen onderdeel van zijn. Op dit moment zijn er te veel schotten in de zorg die zorginnovaties hinderen. We zitten midden in een medicijnrevolutie waarbij spectaculaire geneesmiddelen uitgevonden worden. Maar door de hyperfocus op de kosten dreigt Nederland verder achterop te raken met de toegang tot deze nieuwe innovaties. Daar moet verbetering in komen.
Eigenlijk zeggen mijn bevindingen iets over het belang en toegevoegde waarde van de geneesmiddelensector in Nederland; ook qua werkgelegenheid en economisch belang. We willen Boston aan de Noordzee worden met onderzoek en geneesmiddelen- en vaccinproductie dichter bij huis. Er is dus veel te doen. En geen weg terug, alleen een weg vooruit. Maar het begin is gemaakt.
Ik heb er alle vertrouwen in dat Marco Frenken deze transitie verder zal vormgeven.
Aarnoud Overkamp
(oud-voorzitter Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen)
