Vanuit de geneesmiddelensector kijken we in het bijzonder naar de zorg en de bewindslieden op het ministerie van VWS. Met Ernst Kuipers en Conny Helder treden twee ministers aan die hun sporen in de zorg ruimschoots hebben verdiend. Hen wacht de loodzware taak de coronacrisis in goede banen te leiden en tegelijkertijd de grote uitdagingen in de zorg, zoals het personeelstekort en de stijgende kosten, het hoofd te bieden.
Voor het eerst besteedt een nieuw kabinet ook expliciet aandacht en geld aan pandemische paraatheid. De coronacrisis pijnlijk duidelijk gemaakt hoe belangrijk het is om goed voorbereid te zijn op gezondheidscrises. Preventie loont! Daar valt nog een wereld te winnen en de noodzaak om dit te realiseren is groot. Hoewel we nog midden in de huidige pandemie zitten, is het namelijk niet de vraag of, maar wanneer we met de volgende pandemie te maken krijgen. Er is in 2021 al het nodige aan voorwerk gedaan met onder andere het rapport Pandemic Preparedness Act Now van de topsector Life Sciences & Health. Het is nu aan het nieuwe kabinet om koers te kiezen en knopen door te hakken.
Dit nieuwe kabinet zal onder andere moeten kijken naar zorgreserves, een flexibeler IC-capaciteit en het verminderen van de afhankelijkheid van genees- en hulpmiddelen uit het buitenland. Vanuit de geneesmiddelensector geef ik het kabinet daarbij alvast de volgende overwegingen mee:
1. De huidige pandemie heeft een ongekende ontwrichtende werking op ons zorgstelsel, maar ook op onze economie en samenleving. Pandemische paraatheid reikt daarmee verder dan alleen het domein van de volksgezondheid en de ministers van VWS. Alleen al de wens om meer zelfvoorzienend te worden op het gebied van genees- en hulpmiddelen vraagt betrokkenheid van meerdere ministeries: VWS (geneesmiddelenbeleid), BHOS (internationale grondstoffenketens), EZ (bedrijfslevenbeleid) en Financiën (vestigingsklimaat). Een succesvolle strategie om nieuwe pandemieën het hoofd te bieden valt of staat met slimme interdepartementale samenwerking en ontschotting van de discussie over de gezondheidszorg en pandemische paraatheid.
2. Voor genees- en hulpmiddelen zijn we momenteel erg afhankelijk van landen als India en China. Hoewel de geneesmiddelensector in Nederland relatief sterk vertegenwoordigd is, kunnen we nog verder uitgroeien tot de koploper in Europa voor vaccin- en geneesmiddelenontwikkeling en -productie. VNO-NCW benadrukte dit al in het in het ‘Toekomstpact Biotechnologie 2025’: Nederland heeft de kennis, ervaring én handelspositie om een sleutelrol te vervullen in Europa op het gebied van LSH-sector!
Het ontsluiten van dit potentieel vraagt om een ijzersterk innovatieklimaat en een duidelijke langetermijnvisie op de life science & health sector in Nederland. Het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en België hebben recent al dergelijke visies gepresenteerd. Nu is Nederland aan zet.
Als de huidige pandemie ons iets heeft geleerd is het wel dat publiek-private samenwerking loont. Dankzij samenwerking tussen overheid, academie en bedrijfsleven is het gelukt om binnen een jaar veilige vaccins op de markt te brengen.
Het is tijd voor een volgende stap in deze publiek-private samenwerking. Als geneesmiddelensector sluiten we ons graag aan bij het motto van het nieuwe coalitieakkoord: Vooruitkijken naar de toekomst. Daarom gaan we graag met het kabinet in gesprek over nieuwe afspraken en arrangementen: over investeringen en innovatie, maar ook over toegang tot en betaalbaarheid en beschikbaarheid van nieuwe geneesmiddelen.
Namens onze sector wens ik de bewindspersonen veel succes toe en zie ik uit naar een goede en constructieve samenwerking in de komende jaren.
Gerard Schouw
(directeur Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen)
