De belangrijkste onderwerpen waren het coronavirus en medicijnontwikkeling. Presentator Jörgen Raymann stelde zelf vragen, maar gaf ook negen luisteraars de gelegenheid om live hun vraag te stellen aan Schuitemaker en Boersma. Wat is een vaccin? Kunnen we elkaar nog wel de hand schudden? Hoe lang duurt het voordat er een vaccin tegen corona is? Is het wel nodig om proefdieren te gebruiken bij medicijnontwikkeling? En waarom is het eigenlijk zo duur om een nieuw geneesmiddel te ontwikkelen? Deze en andere vragen passeerden de revue.
Hopelijk dit jaar
‘Normaal duurt vaccinontwikkeling jaren, soms zelfs tientallen jaren’, zei Schuitemaker. ‘Maar we hopen nog dit jaar een vaccin tegen het coronavirus te kunnen testen op mensen. Tegelijkertijd kijken we ook al hoe we zo’n vaccin op grote schaal kunnen produceren, want dat vergt veel planning vooraf.’
Schuitemaker vertelde dat de inzet van proefdieren tot een absoluut minimum wordt beperkt. ‘Daarbij speelt mee dat mensen anders op vaccins of medicijnen kunnen reageren dan dieren, dus een proef met muizen of andere dieren is niet altijd representatief. Maar als we dierproeven helemaal zouden afschaffen, hebben we een probleem. Dan moeten we meer op mensen gaan testen, ook in de vroege fase van medicijnontwikkeling, waarbij nog veel geneesmiddelen afvallen. Dat zou het onbetaalbaar maken.'
Boersma: ‘Uiteindelijk staat de veiligheid van de patiënten ook hier voorop.’
Samenwerking
Schuitemaker wees er op dat aan de gewone griep elke winter al duizenden mensen overlijden. Wereldwijd zijn dat er jaarlijks zo'n 300.000.
Ze legde op de radio uit dat er in de strijd tegen corona veel samenwerking is tussen bedrijven, wetenschappers en overheden, maar ook tussen bedrijven onderling.
‘Het is goed dat er verschillende vaccins en geneesmiddelen in ontwikkeling zijn. Vergeet niet dat we, als we eenmaal een goed vaccin of medicijn tegen corona hebben gevonden, dit op grote schaal moeten produceren. Dan is het alleen maar nuttig dat meerdere bedrijven op dit front actief zijn.’
Alzheimer
Raymann zei dat medicijnontwikkeling duur en risicovol is, en aan zeer strenge kwaliteitseisen moet voldoen. Daarom kan het wel enkele miljarden euro’s aan investering kosten voordat een volledig getest en goedgekeurd medicijn bij de patiënt komt.
Boersma: ‘Het kost gemiddeld meer dan 2 miljard euro om een nieuw medicijn te maken. Dat weerhoudt geneesmiddelenbedrijven er niet van om te blijven zoeken naar nieuwe behandelingen, bijvoorbeeld voor al die ziektes waar nog nu nog geen goede oplossing voor is. Een goed voorbeeld daarvan is de ziekte van Alzheimer. We zijn al tientallen jaren op zoek naar een medicijn dat echt goed werkt, maar hebben dat helaas nog niet gevonden, hoewel er wel steeds meer aanknopingspunten komen. Toch zoeken we stug verder.’
Op maat
Het is wel steeds beter mogelijk is om behandeling op maat te geven, aan individuele patiënten of kleine patiëntgroepen, vertelde Boersma. ‘We weten steeds meer over ziektes, en we hebben steeds beter technologieën . Ook kunnen we beter voorspellen of een medicijn werkt bij een patiënt, bijvoorbeeld met biomarkers. Dat maakt de behandeling natuurlijk veel effectiever.’
Beluister hier 'Ask me anything'
