18-02-2020

Exscientia test eerste door AI ontworpen molecuul in klinische studie

Start-upbedrijf Exscientia gaat in samenwerking met een groep geneesmiddelenbedrijven voor het eerst een door artificial intelligence (AI) ontworpen molecuul testen in klinische studies. De preklinische fase duurde slechts twaalf maanden.

Het nieuws dat werd gemeld door de Financial Times betekent een mijlpaal voor de rol van AI in geneesmiddelenonderzoek. ‘Normaal gesproken neemt de preklinische fase zo’n vier jaar in beslag, maar voor dit met AI ontwikkelde molecuul heeft het korter dan een jaar geduurd!’ zegt Berend de Roos, beleidsadviseur bij de Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen op het gebied van digitale innovatie. ‘Dat is een enorme versnelling en kan er voor zorgen dat geneesmiddelen in de toekomst veel sneller de patiënt bereiken.’ Exscientia werkt samen met het Japanse geneesmiddelbedrijf Sumitomo Dainippon Pharma, maar ook met lidbedrijven Sanofi, Bayer en Bristol-Myers Squibb en de Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen.

Voorspellen werking antidepressivum
Een ander voorbeeld van de opkomst van AI in de zorg, meldde Nature Biotechnology in een publicatie over een algoritme waarmee kan worden bepaald of een antidepressivum aanslaat bij een patiënt. Om dit algoritme te ontwikkelen is EEG-data uit een klinische studie gebruikt waarin een antidepressivum vergeleken wordt met een placebo. Het algoritme bleek vrij nauwkeurig te kunnen voorspellen wie reageert op het antidepressivum. ‘Met deze AI-toepassing kunnen geneesmiddelen dus veel effectiever worden voorgeschreven’, zegt De Roos. ‘En daarmee kan het een grote bijdrage leveren aan het principe van goed gebruik geneesmiddelen.’

Expertisecentrum Leiden
Om dit soort waardevolle ontwikkelingen meer plek te geven in de gezondheidszorg, is in het Leiden Universitair Medisch Centrum (LUMC) vorige week een expertisecentrum voor AI in de zorg geopend. Dit Clinical Artificial Intelligence and Research Lab (CAIRELab) gaat AI-ontwikkelingen verzamelen en onderzoek doen naar de meerwaarde ervan voor patiënten en de maatschappij. Eén van de eerste projecten waar het CAIRELab mee aan de slag gaat, is spraakherkenning in de spreekkamer van de dokter. De AI-tool neemt gesprekken tussen artsen en patiënten op, transcribeert ze en vat ze meteen samen. Hierdoor hoeft een dokter tijdens het gesprek geen aantekeningen meer te maken en is de aandacht volledig op de patiënt gericht.