Maria Prado (49 jaar) woont momenteel bij Antwerpen. Ze is geboren en getogen in Brazilië, maar sloeg daarna al snel haar vleugels uit, naar standplaatsen als Istanbul en Boedapest. Zij werkte eerst in de retail en daarna in de geneesmiddelensector. Sinds 2013 werkt ze voor Janssen. Naast haar huidige functie bij Janssen is ze ook bestuurslid bij de Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen (VIG). Haar belangrijkste doel is even eenvoudig als krachtig: ‘Ik wil de levens van patiënten veranderen.’
Versnipperd
‘In Turkije zat ik enkele jaren geleden ook in de nationale brancheorganisatie van de sector’, vertelt Prado. ‘Het zorgsysteem daar is, net als in Centraal-Europa, ook zeker niet eenvoudig, maar het is daar meer gecentraliseerd. In Nederland is de toegang tot nieuwe medicijnen complexer.’
‘Als je de farmaceutische sector in België en Nederland vergelijkt, zie je dat het beide goed ontwikkelde landen zijn, met een hoogwaardig ecosysteem. In Nederland moet je echter met meer stakeholders communiceren, van de overheid tot bijvoorbeeld zorgverzekeraars en ziekenhuizen, om patiënten toegang te geven tot innovatieve behandelingen. Omdat bij dit proces meer partijen betrokken zijn, is er meer tijd nodig. Dat is soms een uitdaging voor patiënten in dringende nood.’
Voorspelbaar
Door die versnippering en het grote aantal stakeholders duurt het even voordat je als buitenstaander het systeem in de vingers hebt, vindt Prado. Bovendien levert het nogal eens onvoorziene vertragingen op.
‘Ik leer nog steeds over het Nederlandse zorgstelsel. Tegelijkertijd put ik soms uit ervaringen in andere landen, om mezelf en anderen eraan te herinneren hoe het óók kan. Ik ben ervan overtuigd dat we de weg van de registratie van een nieuw medicijn naar de patiënt simpeler kunnen inrichten in Nederland. Voorspelbaarder, ook. Deze voorspelbaarheid is belangrijk voor elk bedrijf, maar ook voor zorgverleners. En niet in de laatste plaats via hen uiteindelijk voor patiënten. Hier is het moeilijk om in te schatten hoe lang het duurt voordat patiënten over een nieuw geneesmiddel kunnen beschikken. Daardoor wordt Nederland soms benadeeld ten opzichte van andere buurlanden, wat betreft tijd om toegang te krijgen tot innovatie.’
Hobbels
Janssen wil graag nieuwe medicijnen en vaccins in Nederland op de markt blijven brengen, benadrukt Prado.
‘De afgelopen jaren heeft Janssen veel geïnvesteerd in de research & development van medicijnen en onze voetafdruk in Nederland, met onze Janssen-bedrijven in Leiden die zich toeleggen op biotech innovaties. Daar komen de nodige nieuwe producten aan, die we graag naar de Nederlandse patiënt brengen. De hobbels op de weg prikkelen mij juist. Ze motiveren me om te zoeken naar manieren om constructieve discussies aan te gaan met bijvoorbeeld de overheid, verzekeraars en ziekenhuizen, over hoe sneller toegang te krijgen tot oplossingen voor de grote onvervulde medische behoeften van onze samenleving.’
Innovatie heeft geen zin, als de nieuwe geneesmiddelen de patiënt niet bereiken.
Maria Fernanda Prado | Managing Director Janssen Benelux
Europa
In het VIG-bestuur houdt Maria Prado zich vooral bezig met Europese zaken. Ook in die rol focust ze sterk op toegang tot nieuwe medicijnen.
‘Innovatie heeft geen zin, als de nieuwe geneesmiddelen de patiënt niet bereiken.’
Ze benadrukt het nog een keer: ‘What’s the point?’
Daarom is ze nauw betrokken bij de herziening van de Pharmaceutical Strategy, waar de Europese Unie momenteel mee bezig is. Haar rol in het VIG-bestuur is om de agenda van de sector te verbinden met de agenda van de Europese Unie en de Europese koepelorganisatie EFPIA.‘Ons gezamenlijke doel, ook het mijne, is duurzame toegang tot de innovatie die we brengen. Patiëntentoegang is een complexe kwestie, een gedeelde verantwoordelijkheid van de industrie en de overheid. Samen kunnen we een langetermijnvisie creëren op innovatie en duurzame voorspelbare toegankelijkheid voor patiënten. Vanuit EU-perspectief is de toekomstige nieuwe EU HTA-regelgeving dan ook een belangrijk aandachtspunt als het gaat om duurzame en voorspelbare toegang.’
Een andere zorg van Maria Prado, en in feite van de hele sector, is het intellectueel eigendomsrecht. ‘Dat is en blijft de kurk waar innovatie op drijft, dus daar moet je heel zuinig op zijn. Intellectueel eigendom en innovatie gaan hand in hand, de sterkste IP-kaders zullen de sterkste innovatie genereren.’
EFPIA voert namens de geneesmiddelensector de gesprekken over de Pharmaceutical Strategy met de Europese overheidsinstanties. Later dit jaar moet er een conceptversie van de herziene strategie verschijnen.
‘Het is voor onze sector, dus óók voor alle patiënten in Europa, cruciaal wat daar in staat, en natuurlijk vooral hoe de definitieve versie er straks uit ziet. Ook onderwerpen als medicijnen voor zeldzame ziektes en antibioticaresistentie verdienen speciale aandacht.’
Grote investeerder
Janssen neemt een centrale positie in de Nederlandse geneesmiddelensector in. Met circa 2.700 medewerkers is het qua werkgelegenheid het tweede farmaceutische bedrijf in ons land. Een geneesmiddelenbedrijf dat niet alleen kantoorfuncties op Nederlandse bodem heeft bij Janssen Benelux in Breda, maar ook R&D en productie van medicijnen en vaccins, bij respectievelijk Janssen Vaccines & Prevention en Janssen Biologics in Leiden. Een opvallend wapenfeit is de ontwikkeling van het wereldwijd toegepaste coronavaccin van Janssen, vanuit de vestiging in Leiden Bio Science Park.
Interessant is ook dat Janssen in 2020 alleen al zo’n half miljard euro investeerde in R&D in de Nederlandse economie. Daarmee staat Janssen in de top 3 als grootste private R&D-investeerders, samen met ASML en Philips.
‘We koesteren onze positie in Nederland en blijven er graag in investeren’, zegt Prado. ‘Dit is een land met enorm veel mogelijkheden op vlak van life sciences en biotechnologie in het bijzonder. Een fantastische infrastructuur, een hoog kennisniveau, noem maar op. Over het algemeen is dit land gespitst op vernieuwing, waarbij het kan rekenen op zeer gekwalificeerde mensen om dit te stimuleren.’
Patiënten wachten
‘Tegelijkertijd zijn er nog genoeg dingen om te verbeteren’, besluit Prado. ‘Niet alleen voor Janssen, maar in feite voor de hele sector. Snellere toegang voor patiënten is nodig, zoals gezegd. Maar er zijn nog steeds tal van onvervulde medische noden die we onderzoeken en waarvoor we transformerende oplossingen trachten te vinden, die een nieuw perspectief kunnen bieden aan zoveel levens.’
Prado citeert tot slot de oprichter van het bedrijf, Paul Janssen, door te zeggen dat patiënten wachten. ‘We hebben nog zoveel te doen!’
