19-11-2019

Onderzoek: medicijnen net zo effectief als hartoperatie

Veel patiënten met ernstige, maar stabiele hartproblemen die nu nog standaard een operatie ondergaan, hebben net zo veel baat bij medicijnen, in combinatie met leefstijlverandering. Hiermee kunnen honderden miljoenen dollars aan zorgkosten worden vermeden.

Dat blijkt uit een onderzoek van de American Heart Association onder 5.000 patiënten in 37 landen. Het betreft het grootste onderzoek ooit naar het nut van hartoperaties.

Hartmedicatie
De 5.000 patiënten met vernauwde slagaders kregen hartmedicatie en bij de helft werd de vernauwing ook operatief verholpen met een bypass of een stent. Volgens het onderzoek daalt het risico op hartaanvallen door deze chirurgische ingrepen niet meer dan bij alleen medicijngebruik. Een deel van de patiënten heeft overigens wel baat bij een operatie, bijvoorbeeld als de kransslagaders vernauwd zijn.

Snel ingrijpen
De huidige richtlijnen schrijven voor alle patiënten met vernauwde slagaders een bypass-operatie voor of een ingreep met stents – een veertje die de vaatwand ondersteunt. Volgens hoofdonderzoeker Judith Hochman bestaat er onder behandelaars de angst dat ‘als je niet snel ingrijpt, de patiënt een hartaanval krijgt of dood neervalt’. Daarnaast kiezen cardiologen toch vaak voor een operatie, omdat patiënten zich er vrijwel direct daarna beter voelen. De studie toont aan dat een operatie geen significant voordeel oplevert.

Besparing
Als de operaties die zinloos zijn, niet meer worden uitgevoerd, kan dat jaarlijks tot een besparing van 570 miljoen dollar op de Amerikaanse gezondheidszorg leiden, rekenden de onderzoekers uit. De kosten per stent worden op 25.000 dollar per ingreep gerekend, een bypass operatie wordt geschat op 45.000 dollar.

Juiste zorg op juiste plek
‘Dit is een mooi voorbeeld van juiste zorg op de juiste plek’, zegt Wim de Haart, manager gezondheidseconomie en vergoedingen bij de Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen. ‘Patiënten hoeven niet meer naar het ziekenhuis voor een ingrijpende operatie, maar kunnen thuis of poliklinisch geholpen worden met uiteindelijk hetzelfde resultaat. Een stijging van de ervaren kwaliteit van zorg die gepaard gaat met per saldo lagere kosten.’

Uit ziekenhuisbed
Opvolging van dit soort onderzoek kan volgens De Haart goed helpen om de zorg toekomstbestendig te maken. ‘Door de vergrijzing zullen er steeds meer handen aan het bed nodig zijn. Het is de vraag of deze handen er in de toekomst wel in voldoende mate zijn. Door patiënten uit het ziekenhuisbed te houden door ze te behandelen met medicijnen, kan de druk op de arbeidsmarkt worden verlicht en kan ook in de toekomst aan de stijgende zorgvraag worden voldaan.’

Video Judith Hochman over ISCHEMIA Study finds nog evidence of fewer cardiac events after heart procedures