17-02-2021

Terugblik VIG Talk over medicijnen en ondernemersklimaat

Dennis Wiersma
‘Zonder medicijnen had ik dit werk niet kunnen doen’, zei Dennis Wiersma (VVD-Tweede Kamerlid) tijdens de VIG Talk van 11 februari. ‘Je beseft pas hoe belangrijk iets is, als je er niet zonder kan. Die kwetsbaarheid heeft de coronacrisis nog eens extra duidelijk gemaakt.’
Wiersma sprak in de VIG Talk over medicijnen en ondernemersklimaat openhartig over de rol die geneesmiddelen in zijn eigen leven spelen. ‘Sinds mijn twaalfde lijd ik aan migraine en helaas heb ik er nog regelmatig last van. Maar dankzij medicijnen en een nieuwe experimentele behandeling met botox, kan ik werken, sporten, leuke dingen doen met mijn gezin, kortom meedoen in de maatschappij. Als we het hebben over innovatieve geneesmiddelen, dan gaat het wat mij betreft daarover. En om innovatie bij de patiënt te krijgen, hebben we elkaar hard nodig!’

Onder leiding van Gerard Schouw, directeur Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen (VIG), presenteerden Dennis Wiersma en Bart van Zijll Langhout (Campus Lead Janssen Nederland) hun visie op geneesmiddelen en het ondernemers- en innovatieklimaat voor de LSH-sector in Nederland. Tijdens dit live event beantwoordden beide sprekers ook allerlei vragen van online deelnemers.

Kwetsbaar
‘Corona heeft ons laten zien hoe kwetsbaar onze volksgezondheid is’, zegt Wiersma. ‘De wereld verandert continu; we zien de mondiale machtsverhoudingen verschuiven richting Azië, de invloed van grote multinationals groeit en ondertussen staan we hier voor grote maatschappelijk uitdagingen, zoals de vergrijzing. Hoe gaan we daarmee om? Dit zijn belangrijke thema’s, ook met het oog op de komende verkiezingen.’

Troeven in handen
Maar we moeten niet bij pakken neerzitten, vindt Wiersma, want Nederland heeft zelf de troeven in handen om een leidende rol te nemen bij geneesmiddelenontwikkeling en -productie. ‘Maar dat vraagt wel om oude dogma’s te verlaten. En een overheid die helpt en Nederland klaar stoomt voor een onafhankelijker, gezonder en betaalbaardere volksgezondheid.’ Een sterke overheid die gaat staan om haar bedrijven, voorspelbaar is, zelf naar voren stapt (als klant én aanjager) én innovatie beschermt.

New Deal
Wiersma: ‘Juist in een crisis, moeten wij de handen ineen slaan. Nederland heeft farma nodig en andersom. Daarom zie ik corona ook juist als een kans. Als je samen op de fiets zit en over een hobbel gaat, houd je elkaar juist steviger vast.’ Wiersma stelt een New Deal voor om innovatie verder de ruimte te geven. ‘We moeten samen de schouders eronder zetten. Denk nu al na over wat je kan bijdragen bij een volgende pandemie. Hoe maak je je weerbaarder.’

Vestigingsklimaat
Ook Bart van Zijll Langhout, vanuit de Campus Janssen Nederland nauw betrokken bij het Nederlandse innovatie-ecosysteem, denkt vooral in kansen. ‘Uit een studie die Johnson & Johnson in 2018 liet uitvoeren naar het LSH-vestigingsklimaat in Europa, scoorde Nederland goed: politiek stabiel, veel hoogopgeleid talent, competitieve markt, goed zorgsysteem, publiek-private samenwerking. We hebben hier een ontzettend goed ontwikkeld innovatie-ecosysteem. Maar laten we voorzichtig zijn met te denken dat de wereld aan onze voeten ligt, waarschuwt hij. ‘We moeten blijven werken aan de aantrekkelijkheid van Nederland als land om in te investeren en te innoveren. De hamvraag is: hoe kunnen we dit voortdurend verder versterken?’

Voorspelbaarheid
Van Zijll Langhout ziet ruimte voor verbetering op een aantal terreinen, zoals voorspelbaarheid. ‘We leven dan wel in een politiek stabiel land, maar op het gebied van IP, geneesmiddelenprijzen en -vergoedingen bestaat er veel twijfel over de richting waar het kabinet heen gaat.’ Ook de reputatie van de sector blijft een punt van zorg; de toonzetting van het debat is erg scherp, maar daar kan de geneesmiddelensector zelf ook een rol in spelen, vindt Van Zijll Langhout.

Valorisatie
Er valt winst te behalen op het gebied van valorisatie, vinden zowel Van Zijll Langhout als Wiersma. Hoe zorgen we ervoor dat innovatie ook echt bij de patiënt terecht komt? In Boston zag Van Zijll Langhout tijdens een handelsmissie in 2019 met eigen ogen een aantal opmerkelijke verschillen met Nederland. ‘In Boston speelt valorisatie in de academie een grotere rol; de kwaliteit van onderzoek wordt niet alleen beoordeeld op basis van aantal publicaties, maar ook om hoeveel economische spin-offs een onderzoeker realiseert. Daarnaast zie ik dat er veel meer fundingbeschikbaar is om innovaties van lab naar spin-out naar scale-up te brengen. Die scale-up kan hier in Nederland nog verder ontwikkeld worden.’ Ten slotte zag Van Zijll Langhout dat er in Boston veel meer faciliteiten beschikbaar zijn om bedrijven te helpen bij valorisatie. Hij denkt dat een Nationaal Valorisatiecentrum een goede stap vooruit kan zijn om valorisatie in Nederland een impuls te geven.

Samen
Conclusie van deze VIG Talk? De kernsterkte van de LSH-sector in Nederland zit in samenwerking, het versterken van het ecosysteem waarin overheid, bedrijfsleven en kennisinstellingen met elkaar optrekken. ‘If you want to go fast, go alone. If you want to go far, go together’, citeert Van Zijll Langhout in deze context. ‘We moeten het met elkaar doen. Kijk naar corona; hoe we samen met verschillende partners tien keer sneller dan normaal een vaccin hebben ontwikkeld. Een betere illustratie van samenwerken bestaat niet!’

Volgende VIG Talk: 4 maart
De VIG Talk werkt volgens een korte, krachtige formule. Eén uur, twee sprekers en een flink aantal online deelnemers, die zich via de chat kunnen mengen in de discussie. De volgende VIG Talk is op donderdag 4 maart, van 16.00 tot 17.00 uur. Het onderwerp is GVS, WGP en tekorten. Sprekers: Jean Hermans (Bogin) en Wim de Haart (VIG). Aanmelden is al mogelijk! Deelnemers ontvangen kort voor de VIG Talk een linkje.

Aanmelden VIG Talk 4 maart (GVS, WGP en tekorten)