Nederland heeft veel expertise in klinisch onderzoek. En dat moet zo blijven vinden Gerard Schouw van de Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen en Henk Kamsteeg namens de Dutch Clinical Research Foundation (DCRF). In een brief van 26 maart jongstleden roepen zij staatssecretaris Keijzer op een aantal maatregelen te nemen die het uitvoeren van klinische studies vergemakkelijkt.
Versterken topsector
De oproep is een reactie op de Kamerbrief van de staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat over het versterken van de Topsector Life Sciences & Health (LSH) met de komst van de EMA. In haar brief roemt zij de expertise van het fase-1 klinisch onderzoek in Nederland. De Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen en de DCRF sluiten zich daarbij aan, maar zien nog volop kansen om ook het overige klinisch onderzoek in Nederland te verbeteren.
Nederland concurrerend
Schouw en Kamsteeg zien de nieuwe Europese regels voor klinisch onderzoek die in 2020 ingaan, als een kans om klinisch onderzoek in Nederland verder uit te bouwen. Bijvoorbeeld bij experimenten met nieuwe gen- en stamceltherapieën. Maar dan moet er echter nog wel wat veranderen.
Papierwinkel
Onderdeel van de huidige regelgeving is een milieuvergunning voor genetisch gemodificeerde organismen (GGOs). In Nederland duurt de aanvraag hiervan langer en zijn de vereisten zwaarder dan in andere Europese landen. Ook moeten bedrijven en wetenschappelijke instellingen de langdurige aanvraagprocedure opnieuw doorlopen als een therapie een andere indicatie krijgt dan de indicatie waarvoor de handelsvergunning is verkregen. Dit zorgt voor vertraging en weerhoudt onderzoekers ervan andere indicatiegebieden voor een product te onderzoeken.
Tarieven
Een ander knelpunt is dat in Nederland de tarieven voor klinisch onderzoek tussen verschillende ziekenhuizen sterker uiteen lopen dan in andere landen. Hierdoor gaat onnodig tijd verloren aan onderhandelingen en is voorspelbaar budgetteren van klinisch onderzoek moeilijker.
Betere toegang
Het is lastig om in Nederland patiënten te vinden voor klinisch onderzoek. Dat komt omdat er geen landelijk informatiepunt is over klinisch onderzoek. Daarnaast wordt er nog onvoldoende gebruik gemaakt van doorverwijzing van patiënten naar referentie-onderzoekscentra. Ook ontbreekt het in ziekenhuizen aan digitale middelen om potentiële patiënten te identificeren. Nederland kan veel leren van Denemarken dat al over een centrale patiëntendatabase beschikt.
Banen
Bedrijven zetten hun klinisch onderzoek uit in landen waar het kwalitatief hoogwaardig, snel en doelmatig kan worden uitgevoerd. Als Nederland daar niet toe behoort, vallen banen weg bij klinische onderzoeksafdelingen bij geneesmiddelenbedrijven, bedrijven die zich specifiek bezighouden met het uitvoeren van klinisch onderzoek, ziekenhuizen en onderzoeksinstituten.
Daarnaast zullen patiënten in Nederland steeds minder deel kunnen nemen aan onderzoek. Hierdoor lopen zij behandelingen mis en krijgen geen toegang tot de nieuwste geneesmiddelen.
AO Innovatie
Tijdens het Algemeen Overleg Innovatie van 17 april spreekt de Kamercommissie Economische Zaken en Klimaat staatssecretaris Keijzer over, onder andere, de brief over het versterken van de Topsector LSH.
