International Clinical Trials Day vindt jaarlijks plaats rond de datum waarop scheepsarts James Lind in 1747 voor het eerst een klinisch onderzoek uitvoerde. Op zijn schip brak scheurbuik uit en Lind ontdekte de beste behandeling van de ziekte door de bemanning in kleinere groepen te verdelen en op hen verschillende behandelmethoden te testen.
Samenwerking Roche
In 2018 vonden er in Nederland 773 klinische studies plaats. Eén voorbeeld daarvan is een samenwerking van Roche met het Zuyderland ziekenhuis in Sittard, waar een Academisch MS centrum is. In dit centrum wordt onderzoek gedaan naar MS onder leiding van prof. Hupperts, één van de vijf beste MS-neurologen van Europa. Hij onderstreept hoe belangrijk klinische studies zijn voor patiënten: ‘De meerwaarde voor patiënten om aan dit soort studies mee te doen, is dat zij heel vroeg de kans krijgen om aan potentieel effectieve behandelingen mee te doen.’ Bas Weijmans werkt als patiënt mee aan het MS-onderzoek: ‘Door mee te doen aan een klinische studie, doe je in ieder geval iets en help je mee aan de ontwikkeling van de medische wetenschap waar hopelijk anderen ook van kunnen profiteren.’
Klinisch onderzoek in Nederland
De ambitie bestaat om Nederland koploper in Europa de maken op het gebied van klinisch onderzoek. Meer onderzoek in Nederland is immers gunstig voor patiënten: nieuwe innovatieve behandelingen komen zo sneller voor hen beschikbaar. Ook de medische expertise van zorgverleners neemt toe als zij vaker onderdeel uitmaken van onderzoeken naar nieuwe geneesmiddelen, dit zorgt indirect voor verhoogde uptake van nieuwe geneesmiddelen. Daarnaast versterkt klinisch onderzoek ook het Nederlandse vestigingsklimaat, geneesmiddelenbedrijven vestigen zich eerder in een land als er goed klinisch onderzoek mogelijk is. Tenslotte zorgt meer onderzoek ook voor meer werkgelegenheid.
Versterken positie
Om meer klinische studies in Nederland te kunnen doen en de positie van Nederland op dit gebied te versterken, zijn er nog een aantal uitdagingen aan te gaan. Zo is de wetgeving rondom gentherapieën nog niet ingericht op het snel doen van onderzoek en is het belangrijk dat Nederlandse stakeholders binnen klinisch onderzoek goed voorbereid zijn op de Europese ECTR-wetgeving die eind 2020 van kracht zal worden. Ook is het opzetten van een goede landelijke data-infrastructuur van groot belang, zodat elke partij toegang heeft tot waardevolle data en deze op dezelfde manier registreert. Tot slot is er een actievere en snellere werving van patiënten nodig, om studies eerder te kunnen laten starten.
Bijeenkomst Nieuwspoort
Op 19 juni organiseert de Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen voor alle stakeholders op het gebied van klinisch onderzoek een bijeenkomst in Perscentrum Nieuwspoort in Den Haag. Tijdens deze middag wordt het thema ‘Klinisch onderzoek: vijf ambities - Hoe wordt Nederland Europees koploper?’ verder toegelicht en komen de kansen en uitdagingen op het gebied van klinisch onderzoek in Nederland uitgebreid aan bod.
