31-01-2019

NZa schetst eenzijdig beeld medicijnkosten

‘Natuurlijk is er druk op het medicijnbudget van ziekenhuizen. Maar we kunnen beter nieuwe, baanbrekende geneesmiddelen introduceren dan patiënten in de kou laten staan’, zegt Gerard Schouw, directeur Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen.

Schouw reageert op de Monitor die de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) woensdag publiceerde. Uit voorlopige cijfers over 2017 blijkt dat de uitgaven van ziekenhuizen aan dure medicijnen stegen van € 1,91 miljard naar € 2,08 miljard.

Kanttekeningen
Toch beslaan ze nog steeds minder dan 9 % van het ziekenhuisbudget, benadrukt de Vereniging. Er zijn diverse andere kanttekeningen te maken bij het NZa-bericht.
Zo beslaan dure geneesmiddelen slechts een klein deel van het totaal aantal medicijnen. Gemiddeld kost een geneesmiddel in Nederland minder dan een euro per stuk. En de totale medicijnuitgaven per inwoner bedragen in Nederland € 376 per jaar. Dat is een stuk lager dan het Europese gemiddelde: € 604.

Meer patiënten
Een andere kanttekening betreft de baten. Nieuwe geneesmiddelen betekenden de afgelopen jaren veel voor duizenden patiënten met bijvoorbeeld kanker of reuma, maar ook voor diverse patiëntgroepen met een zeldzame ziekte. Dat aspect krijgt weinig aandacht in rapporten die focussen op kosten.
Verder is het van belang om te weten dat het aantal patiënten toeneemt. Twee derde van de stijging van medicijnuitgaven van ziekenhuizen in 2016 was daaraan te wijten, schrijft de NZa. In 2015 was dat zelfs 96 %. Schouw: 'We helpen dus gewoon méér mensen.'

Ook besparingen
Bovendien is er te weinig oog voor de besparingen die op medicijnen worden gerealiseerd, onder meer doordat patenten vervallen. Dat zorgt bij Nederlandse ziekenhuizen voor besparing van honderden miljoenen euro’s. Die bedragen zijn niet verwerkt in de NZa-cijfers. Ziekenhuizen maken steeds meer winst op dure geneesmiddelen, volgens een eerder NZa-rapport.
Tot slot is relevant dat het – juist bij de innovatieve geneesmiddelen die in ziekenhuizen worden ingezet – steeds vaker gaat om genezende therapieën. Dat bespaart op termijn veel zorgkosten.

In perspectief
Het is dus goed om de zaken in perspectief te plaatsen. Eenzijdige focus op de bruto bedragen die ziekenhuizen aan geneesmiddelen uitgeven, levert een onevenwichtig beeld op. De Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen hecht veel waarde snelle toegankelijkheid van nieuwe medicijnen. Daarom is het goed om continu samen te zoeken naar verbeteringen, zoals ontschotting van de geneesmiddelenbudgetten.

Blog Gerard Schouw: ‘Maak één geneesmiddelenbudget’