23-06-2020

SER-rapport bevestigt: zorg steeds meer onder druk

De toegankelijkheid en kwaliteit van de zorg staat steeds meer onder druk. Druk op de arbeidsmarkt, betaalbaarheid, organiseerbaarheid en beschikbaarheid. Om het zorgstelsel op lange termijn houdbaar te maken, is de inzet nodig van alle partijen.

Dat schrijft de SER in een verkenning naar de houdbaarheid van de Nederlandse zorg op lange termijn, die vorige week verscheen. De studie past in het rijtje publicaties dat recent is verschenen over de toekomstbestendigheid van de zorg van onder andere de ambtelijke werkgroep Brede maatschappelijke heroverweging, RIVM, CBS en Deloitte.

Visie kabinet
Kwalitatief goede zorg, voldoende zorgpersoneel en uitgavenbeheersing zijn volgens de SER de essentie van het streven naar betaalbare en toegankelijke zorg. De SER roept op tot een langetermijnvisie van het kabinet, waarbij de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en de regierol van de overheid centraal staan.

Conclusies
De SER komt tot vier overkoepelende conclusies, die richting moeten geven aan de veranderingen: een continue bezinning op welke zorg wel en niet in het verzekerde pakket wordt vergoed, een langjarige en consistente inzet op voorzorg en preventie, een goed georganiseerde digitale infrastructuur in de zorg en een stelsel gericht op meer ruimte voor de zorgprofessionals.

Waarde geneesmiddelen
De conclusies van de SER zijn in lijn met de belangrijkste ambities van de Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen. ‘Voor de geneesmiddelensector betekent dit dat de waarde van geneesmiddelen het uitgangspunt moet zijn’, zegt Wim de Haart, manager Gezondheidseconomie en Vergoedingen van de VIG. ‘Geneesmiddelen, maar ook preventie, bieden de mogelijkheid om arbeidsintensieve zorg te vervangen én Nederlanders gezond te houden zodat Nederland kan beschikken over een gezond arbeidspotentieel.’

Digitalisering
Daarbij is zicht op uitkomsten belangrijk, volgens De Haart, voor zowel de juiste zorg als voor pakketbeheer. ‘De verdere digitalisering van de zorg biedt kansen voor geneesmiddelenontwikkeling, evenals gepaste inzet van geneesmiddelen en monitoring. Ook aandoeningenregisters worden steeds belangrijker.’ Dat betekent ook dat moet worden doorgepakt op het Elektronisch Patiëntendossier. ‘De SER geeft een stevig signaal af aan alle betrokken partijen, inclusief de ICT-bedrijven, om spoedig voortgang te bereiken met veilige en makkelijke data-uitwisseling.’

Uitgavenbeheersing
De SER roept op tot actief pakketbeheer en stimuleren van zinnige zorg en gepast gebruik. De wijze waarop geneesmiddelen in het pakket instromen geldt als voorbeeld voor andere zorg. Kwaliteit, toegankelijkheid en betaalbaarheid in de gezondheidszorg grijpen als tandwielen in elkaar. De SER is van mening dat beleid dat eenzijdig als doel heeft om de zorguitgaven te dempen, altijd ten koste zal gaan van de toegankelijkheid en kwaliteit van zorg. ‘Dat is ook één van de conclusies die Deloitte trekt in een recente studie’, merkt De Haart op. ‘Hierin komt naar voren dat de sterke groei van het aantal patiënten de aanjager is van de stijgende medicijnuitgaven. Uit het verleden blijkt dat overheidsingrijpen op betaalbaarheid, druk zet op beschikbaarheid. Dat wil je uiteraard voorkomen voor de patiënt.’

SER-verkenning Zorg voor de Toekomst